دی اریتور یکی از تجهیزات حیاتی در سیستمهای بخار و چرخهی آب تغذیه در نیروگاهها، پالایشگاهها و صنایع process است. وظیفهٔ اصلی آن زدودن گازهای غیرقابلانحلال (بهویژه اکسیژن و دیاکسیدکربن) از آب تغذیه بویلر است. وجود این گازها باعث خوردگی شدید در دیگهای بخار، خطوط لوله و اتصالات میشود.
اساس کار دی اریتور
دی اریتور بر دو اصل فیزیکی کار میکند:
- افزایش دما (Henry’s Law): با گرم کردن آب، حلالیت گازها در آن کاهش مییابد.
- اختلاط و تلاطم: پاشش آب در محیط بخار، سطح تماس را افزایش داده و گازهای حلشده راحتتر آزاد میشوند.
گازهای آزادشده از طریق یک ونت (vent) در بالای دستگاه به اتمسفر تخلیه میگردند.
روال و اساس کار دی اریتورها بر این قانون مهم بنا شده است که در دمای اشباع، گازهای اکسیژن و نیتروژن در آب با کمترین فشار از آن جدا شده و با خروج از دی اریتور امکان ورود به دیگ بخار را پیدا نخواهند کرد. این قانون به قانون هری دالتون شهرت دارد.
نکات مهم در استفاده از سیستم هوازدا (Deaerator)
در استفاده از سیستم هوازدایی دیگ بخار لازم است چند نکته مهم در نظر گرفته شود که عبارتند از:
- شیر تخلیه گاز باید به اندازه کافی باز باشد تا از انتقال مجدد اکسیژن به آب جلوگیری گردد. با توجه به نوع طراحی در نظر گرفته شده برای دی اریتور ممکن است از کندانس کننده در این بخش استفاده شود تا کلر موجود را از بین ببرد تا شیر بتواند به اندازه کافی باز شود.
- انتقال آب بعد از هوازدایی به منبع پایین دستگاه با فشر پایین انجام میشود و امکان پدیده کاویتاسیون (جوشش آب بخاطر افت فشار) وجود خواهد داشت. در نتیجه لازم است منبع در ارتفاع پایین تر از دی اریتور قرار گیرد تا از بروز این مشکلات جلوگیری گردد.
- به منظور افزایش طول عمر دیگ بخار و جلوگیری از پدیده شوک حرارتی، علاوه بر استفاده از پیش گرمایش در دی اریتور، لازم است دیواره های مخزن آب خروجی از این دستگاه کاملا عایق شود.
انواع اصلی دی اریتور
دی اریتورها عمدتاً در دو نوع رایج ساخته میشوند:
الف) دی اریتور سینیدار (Tray-Type Deaerator)
- مکانیسم کار:
- آب ورودی از بالای برج وارد میشود.
- از روی سینیهای متعدد (معمولاً از جنس استنلس استیل) به سمت پایین سرریز میشود.
- بخار از پایین برج به سمت بالا جریان مییابد.
- برخورد بخار با لایههای نازک آب روی سینیها، باعث گرمایش و آزادسازی گازها میشود.
- مزایا:
- راندمان بالا در حذف گازها.
- قابلیت تحمل تغییرات نسبتاً زیاد در بار (Load).
- معایب:
- احتمال گرفتگی سینیها در صورت وجود آلودگی در آب.
- هزینهٔ تعمیر و نگهداری بالاتر.
ب)دی اریتور اسپری شونده
مکانیسم کار دی اریتور افشانکی :
-
آب ورودی توسط نازلهایی به ذرات ریز (اسپری) تبدیل میشود.
-
این ذرات ریز در محفظهای با بخار اشباع برخورد میکنند.
-
سطح تماس بسیار زیاد قطرات آب با بخار، انتقال حرارت و خروج گازها را بهسرعت انجام میدهد.
-
در برخی طراحی ها، یک بخش سینی یا پکینگ در پایین نیز وجود دارد تا فرآیند را کامل کند.
مزایا دی اریتور افشانکی:
-
-
سرعت عمل بالا.
-
کمتر در معرض گرفتگی (مخصوصاً در مدلهای بدون سینی).
-
ساختار سادهتر.
-
-
معایب:
-
در برخی طراحیها، راندمان آن در بارهای جزئی ممکن است کاهش یابد.
-
قیمت دی اریتور
توجه داشته باشید که قیمتها به دلیل نوسانات بازار و تنوع طراحی بسیار متغیر است، اما این راهنما میتواند چارچوب خوبی برای برآورد هزینه به شما بدهد.
-
ظرفیت (Capacity): این مهمترین فاکتور است. قیمت با افزایش دبی آب (مترمکعب بر ساعت) یا تن بر ساعت بخار به صورت نمایی افزایش مییابد.
- نوع دی اریتور: دیاریتور (Spray Type): معمولاً برای ظرفیتهای متوسط و با توجه به طراحی سادهتر، قیمت پایینتری نسبت به نوع سینیدار دارد.
دی اریتور سینیدار (Tray Type): به دلیل پیچیدگی ساخت و مواد اولیه بیشتر (سینیهای استنلس استیل)، معمولاً گرانتر هستند.
نوع ترکیبی (Spray-Tray): که رایجترین نوع است، قیمتی در رنج بین این دو دارد.
-
فشار کاری (Operating Pressure): دی اریتور با فشار کاری بالاتر نیاز به ضخامت ورق بیشتر و استانداردهای ساخت سختگیرانهتری دارند که قیمت را افزایش میدهد.
-
جنس مواد اولیه (Material of Construction): کربن استیل (Carbon Steel): متداولترین و مقرونبهصرفهترین گزینه است.
استنلس استیل (Stainless Steel): برای قسمتهای در تماس با آب (مانند سینیها، نازلها) یا در مواردی که آب خورندگی بالایی دارد استفاده میشود و قیمت را به طور قابل توجهی افزایش میدهد.
-
استانداردهای ساخت: ساخت مطابق با استانداردهای بینالمللی مانند ASME Section VIII هزینهها را نسبت به نمونههای غیراستاندارد بالاتر میبرد، اما ایمنی و کیفیت را تضمین میکند.
-
تأمینکننده (داخلی یا خارجی): ساخت داخلی (ایران): معمولاً قیمت بسیار رقابتیتر و مقرونبهصرفهتر هستند. هزینه حمل و نقل و گمرک ندارد و پشتیبانی سادهتر است.
هزینه های جانبی دی ایتور:
۳. هزینههای جانبی (Hidden Costs) که باید در نظر بگیرید:
-
هزینه نصب و راهاندازی: شامل پیریزی، لولهکشی، عایقکاری و برقکشی.
-
هزینه قطعات یدکی و کنترلی: مانند شیرآلات، ابزار دقیق (ترموستات، پرشرترانسمیتر)، نازلها و سینیها.
-
هزینه تعمیر و نگهداری دورهای.
تولید دی اریتور (Deaerator)
گروه صنعتی بخارسازه تولید کننده انواع دی اریتور (Deaerator) بوده و تمام استانداردهای لازم در طراحی و تولید این گروه از محصولات را با دانش مهندسان و تکنسین های خود به کار برده است. به منظور خرید دی اریتور یا دریافت مشاوره و راهنمایی قبل از خرید با مشاوران ما تماس بگیرید.